The Lord Of The Rings

Nadrzędnym bóstwem uniwersum Tolkiena jest Eru Ilúvatar. Na początku Ilúvatar stworzył duchy zwane Ainurami, które wraz z nim tworzyły boską muzykę. Ainur Melkor (Morgoth), Tolkienowski odpowiednik Szatana, niszczył harmonię muzyki, dopóki Ilúvatar nie rozpoczął trzeciego tematu, którego Ainurowie nie mogli pojąć, jako że nie byli jego źródłem. Ich pieśń symbolizowała historię całego wszechświata  i jego mieszkańców.

Wtedy Ilúvatar stworzył Eä, wszechświat, zaś Ainurowie uformowali w nim Ardę, Ziemię, będącą "kulą pośród pustki". Świat, wraz z przestworzami oddzielony jest od Kumy – pustki. Czternastu najpotężniejszych z Ainurów, którzy zstąpili na Ardę i którym Eru powierzył pieczę nad światem zwano Valarami.

Świat Pierwszej i Drugiej Ery i jeszcze wcześniejszych czasów był radykalnie inny od świata Trzeciej Ery i dalszych dziejów świata. W Pierwszej Erze, Arda przedstawiana była jako statek lub wyspa pływająca w oceanie okrężnym (Vaiya), który tworzy wody pod powierzchnią Ardy oraz powietrze nad nią. Słońce i Księżyc, a także niektóre gwiazdy (w tym Wenus) krążą wewnątrz Vaiya i są częścią Ardy.

Po Upadku Númenoru kosmologia ulega radykalnej zmianie i Arda zmienia się w kulisty świat, podobnie do prawdziwej Ziemi. Kontynent Amanu zostaje przeniesiony poza świat i na powierzchni nowego globu powstają nowe lądy